ABD’den yedi Türk şirkete yaptırım
ABD, İran’ın füze ve İHA programına destek verdikleri gerekçesiyle yedi Türk şirketi dahil 32 kişi ve kuruluşa yaptırım uyguladı. Kararda Türkiye, Çin ve İran hattında mali ve teknolojik akış yaşandığı, MVM ortaklığı üzerinden yüzlerce ton füze yakıtı bileşeni taşındığı öne sürülüyor.
ABD Hazine Bakanlığı, İran’ın füze ve İHA üretimini desteklediği gerekçesiyle içinde Türkiye’den yedi firmanın olduğu toplam 32 kişi ve kuruluşa yaptırım kararı aldı. Karar, ABD Hazine Bakan Yardımcısı John Hurley’in İsrail, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Türkiye ve Lübnan’ı kapsayan Batı Asya turundan hemen sonra geldi. Hurley’in İsrail’den aldığı istihbaratı Batı Asya ülkelerinin önüne koyduğu ifade edilmişti. ABD Hazine Bakanlığı, Türk firmalara İran savunma sanayine tedarikte bulunan Hong Konglu Qian Xi Long ve Hin Yun şirketlerine maddi, teknolojik destek sağladıkları; mal veya hizmet verdikleri gerekçesiyle yaptırım uygulandığını açıkladı.
John Hurley, 32 kişi ve kuruluşa yönelik kararın ardından yaptığı açıklamada, “Başkan Trump’ın talimatıyla, İran’a nükleer tehdidini sona erdirmesi için azami baskı uyguluyoruz. ABD, uluslararası toplumun, İran’ın küresel finans sistemine erişimini kesmek için BM’nin İran’a yönelik yaptırımlarını tam olarak uygulamasını bekliyor.” dedi.
ABD ayrıca Çin, Hindistan, Almanya ve Ukrayna’dan kişi ve kuruluşları da yaptırım listesine ekledi.
ÇİN, TÜRKİYE, İRAN ROTASI
ABD Hazine Bakanlığının açıklamasında İran’ın 12 Gün Savaşı’ndan sonra kabiliyetlerini yeniden tesis etmeye çalıştığı ifade edildi. Çin, Hong Kong, Türkiye ve İran arasındaki bağlantılara dikkat çekildi. Hazine Bakanlığı İran’ın Şahid 131 ve Şahid 136 İHA’larının motorlarını üreten, Oje Parvas Mado Nafar Company (Mado) ile bağlantılı bir kişi ve 11 şirketi yaptırım listesine ekledi. Ma Jie adlı Çin vatandaşının, Mado’nun Çin’deki işlerini desteklediğini ve İranlı savunma yetkilileri ile Çinli tedarikçiler arasında toplantılar koordine ettiği ifade edildi. İddiaya göre, Çinli Ma Jie’nin sahibi olduğu Hong Kong merkezli Qian Xi Long şirketi, Türkiye merkezli Arkedya Gıda Tekstil Dış Ticaret Sanayi Limited Şirketi, Intro Oto Yedek Parca İthalat İhracat Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi, Own Uçar Gıda İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ve Royal Yapı İnşaat Emlak Gıda ve Tekstil Ürünleri Turizm Sanayi Dış Ticaret Limited Şirketi’nden yüz binlerce dolarlık ödeme aldı. Yine Hong Kong merkezli Hin Yun şirketinin, Türkiye merkezli Loris Turizm Organizasyon İthalat ve İhracat Limited Şirketi (Loris), Özkam Nakliyat Petrol İthalat İhracat Sanayi Ticaret Limited Şirketi (Özkam) ve Artaş Gümrükleme İthalat İhracat Sinir Ticareti Tekstil Gıda ve Sanayi Ticaret Limited Şirketi’nden (Artaş) yüz binlerce dolarlık ödeme aldığı kaydedildi.
YÜZLERCE TON FÜZE YAKITI
Hazine Bakanlığı, bazı yaptırımların da füze yakıtı bileşenlerini tedarik ettiği gerekçesiyle BAE bağlantılı “MVM ortaklığı” etrafında şekillendiğini bildirdi. Bakanlık ortaklıktaki üç ismi; “BAE merkezli Marco Klinge, Türkiye ve İran merkezli Majid Dolatkhah, İran-Türkiye merkezli Vahid Qayumi tedarik zincirini koordine etmiştir.” ifadelerine yer vererek açıkladı. Bakanlığın açıklamasında yaptırım gerekçesiyle ilgili şu ifadeler yer aldı: “Bu ortaklık 2023’ten beri, İran’ın Savunma Sanayileri Örgütü unsuru olan Parchin Kimya Endüstrileri adına Çin’den sodyum klorat, sodyum perklorat ve sebasik asit gibi balistik füze yakıtı bileşenlerini tedarik etmektedir. MVM ortaklığı, 2023’ten bu yana Çin’den yüzlerce ton füze yakıtı bileşeni taşımıştır.”
Kaynak: Aydınlık
