İncirlik’ten iki ABD bombardıman uçağı geçti
İran ile İsrail arasındaki gerilim artarken, İncirlik’te dikkat çekici bir hareketlilik yaşandı. Amerikan Hava Kuvvetleri’ne ait iki B-1B Lancer bombardıman uçağı Adana’daki üsse iniş yaptı. Ülkeden ayrılan uçakların geliş sebebi ‘tatbikat’ idi. ABD üste bir operasyonel destek birimi oluşturdu.
DIŞ HABERLER SERVİSİ
ABD’nin iki ay önce “Bombardıman Görev Gücü” adı altında İspanya’ya konuşlandırdığı dört B-1B Lancer bombardıman uçağından ikisi 15 Nisan’da – Orta Doğu’da devam eden çatışmalara daha yakın bir konuma – İncirlik Hava Üssü’ne geldi. Uçaklar Adana’daki üste Türk Hava Kuvvetleri ile tatbikat yaptıktan sonra 17 Nisan’da Türkiye’den ayrıldı. Amerikan Hava Kuvvetleri’nden yapılan açıklamaya göre iki B-1B Lancers uçağı “Bombardıman Görev Gücü 24-2” kapsamında “uzun süredir planlanan bir eğitim görevinin” parçası olarak, İspanya’daki Morón Hava Üssü’nden İncirlik Hava Üssü’ne uçtu. B-1B Lancer’lar Türk savaş uçaklarıyla entegre olarak eğitim gördükten sonra İncirlik’e indi. İki bombardıman uçağı, Türk kuvvetleriyle koordineli olarak ek eğitim faaliyetleri yaptı.
RUS MIG-31 İLE BURUN BURUNA GELDİ
Washington, şu an Türkiye’de bulunan B-1B’lerin 24 Mart’ta İspanya’ya konuşlandırıldığını duyurmuştu. Uçaklar, Morón Hava Üssü’ne giderken Norveç üzerinden uçmuş, Barents Denizi civarında Rusya sınırına doğru bir Rus MiG-31 Foxhound tarafından engellenmiş ve yönünü değiştirmişti. İki Lancer daha şubat ayında, yakın zamanda NATO’ya kabul edilen İsveç’e konuşlandırılmış, uçaklar İsveç kuvvetleriyle tatbikat yaptıktan sonra mart ayı başlarında ABD’deki Ellsworth Üssü’ne dönmüştü.
‘EĞİTİM VE BİR DİZİ GÖREV’
Amerikalı yetkililer İncirlik’te süren “Bombardıman Görev Gücü 24-2”nin birden fazla muharip komutanlık altında düzinelerce ayrı tatbikat ve askeri faaliyeti içeren bir şemsiye terim olan “Büyük Ölçekli Küresel Tatbikat 2024”ün bir parçası olduğunu söylüyor. Bombardıman uçakları ve destek personelinden oluşan misyon İncirlik’te bulunduğu süre boyunca “ABD’nin müttefiklerine ve ortaklarına eğitim vermek üzere bir dizi görevi” yerine getirdi. Misyon, uçakların ilerleyen dönemlerde İncirlik’e geri dönmesini öngörüyor. 39’uncu Hava Üs Kanat Komutanı Albay Kevin Lord, İncirlik’te sahnelenen işbirliğine ilişkin olarak şu ifadeleri kullandı:
“Türk ev sahiplerimize bu hayati eğitim fırsatındaki rolleri ve İncirlik topluluğunun bir parçası olarak yaşayan ve çalışan ekibimize verdikleri sürekli destek için teşekkür ediyoruz. Bu son bombardıman görev gücü misyonu da dahil olmak üzere ABD ve Türk kuvvetleri arasındaki ikili eğitim operasyonları ve rutin angajmanlar, bölgesel güvenlik ve istikrara yönelik ortak taahhüdümüzü güçlendirmektedir.” Türk Savunma Bakanlığı ABD uçaklarının 17 Nisan tarihinde ülkemizden ayrıldığını ve bahse konu eğitimlerin “ikili anlaşmalar ve müttefiklik kapsamında yılda bir kaç kez yapıldığını” açıkladı.
ÜSSE YENİ AMERİKAN BİRİMİ KURULDU
Tüm bunlara ek olarak ABD Hava Kuvvetleri, askerlere yönelik önleyici bakımı sağlamak amacıyla İncirlik’te bir “Operasyonel Destek Ekibi” ve tesisi kurdu. İncirlik’te kalıcı olduğu anlaşılan ekip, havacıların ve personelin kas-iskelet sistemi ve zihinsel sağlığının korunmasına yardımcı olan fizyoterapistler, kondisyon uzmanları, psikologlar ve diğer tıbbi uzmanlardan oluşuyor. İncirlik’teki tesis kapsamında bedensel ve ruhsal sağlık hizmeti sağlayıcıları 39’uncu Güvenlik Kuvvetleri Filosu’na odaklanacak.
ÖNCEKİ TÜRKİYE GÖREVLERİ
B-1B Lancer’lar en son Kasım 2023’te İncirlik Üssü’ne iniş yapmıştı. Resmi açıklamaya göre Amerikan Hava Kuvvetleri’ne ait iki adet bombardıman uçağı ABD ile Türkiye’nin NATO görevi kapsamında iki saat boyunca “yakıt ikmali eğitimi” için İncirlik’te bulundu. Türk Hava Kuvvetleri’nin tatbikata KC-135R tanker uçağı ve F-16’larla katıldığı belirtildi. Eğitim kapsamında Ortak Terminal Saldırı Kontrolörü (JTAC) entegrasyonuna ek olarak yakın hava desteği de uygulandı. 2020 yılında Türk Hava Kuvvetleri’ne ait KC-135R tipi tanker uçaklar, Karadeniz semalarında B-1B’lere yakıt ikmali yaptı. Daha eski bir tarihte Lancer’lar, Türk Hava Kuvvetleri’nin 90’ıncı yıl kutlamalarında özel bir uçuş yaparak İzmir’de Çiğli 2. Ana Jet Üs Komutanlığı’na geldi. 2001’deki bu resmi ziyaret dışında Türkiye ile işbirlikleri açısından kayıtlara geçmiş çok fazla B-1B uçuşu bulunmuyor.
UÇAKLARIN SAVAŞ SİCİLİ
B-1B Lancer’lar birçok ABD ve NATO askeri harekatında kullanıldı. Bunlar arasında özellikle göze çarpanları şu şekilde sıralayabiliriz:
Körfez Savaşı (1991) sırasında B-1B Lancer, Irak’a karşı düzenlenen hava operasyonlarında kullanıldı. Özellikle uzun menzilli ve yüksek taşıma kapasiteli bombardıman görevlerinde önemli bir rol oynadı.
Kosova Savaşı’nda (1998-99) NATO’nun düzenlediği operasyonlarda, B-1B uçakları hedeflere hassas güdümlü mühimmatla saldırdı.
11 Eylül saldırılarının ardından başlatılan Afganistan’daki operasyonlarda (2001) B-1B Lancer’lar, Taliban ve El Kaide hedeflerine yönelik bombardıman görevlerinde kullanıldı.
ABD’nin Irak’ı işgali (2003) sırasında B-1B’ler, Irak’taki stratejik hedeflere yönelik hassas saldırılar yaptı.
Lancer’lar, DEAŞ’a karşı Suriye ve Irak’ta yapılan operasyonlarda hassas güdümlü mühimmat taşıma kapasitesi sayesinde önemli hedeflere saldırılar düzenledi.
